Τι θα μάθει ένας μαθητής στη Στ' Δημοτικού;

Φτάσαμε στο τέλος της πρώτης σχολικής εμπειρίας κάθε μαθητή. Η Έκτη Δημοτικού απλώνεται μπροστά τους για να κλείσει ένας κύκλος γνώσεων και εμπειριών, βασικών και καθοριστικών για τη μετέπειτα μαθητική πορεία του. Η ΣΤ΄τάξη, σε σχέση με την προηγούμενη τάξη, μοιάζει ευκολότερη με τα σχολικά βιβλία να παρουσιάζουν μία πιο οργανωμένη δομή και συνοχή. Το σχολικό πρόγραμμα δεν αλλάζει ως προς τα μαθήματα παρά μόνο στο είδος των παρεχόμενων γνώσεων.

Ας ξεκινήσουμε με τους βασικότερους στόχους για το μάθημα της Γλώσσας...

Ο μαθητής περιγράφει και αφηγείται γεγονότα από µνήµης, εντοπίζει τα κύρια σηµεία στο λόγο των οµιλητών, τα συγκρατεί στη µνήµη και τα αξιοποιεί κατά περίπτωση. ∆ιακρίνει το γεγονός από το σχόλιο σε µια προφορική αφήγηση, εκτιµά και απολαµβάνει αισθητικά καταξιωµένες µορφές λόγου, όπως απαγγελίες, θεατρικές παραστάσεις, οµιλίες χαρισµατικών οµιλητών κτλ. Επιλέγει και διαβάζει κείµενα, µε τα οποία δεν είναι εξοικειωµένος, διαµορφώνει βαθµιαία θετική, αλλά και κριτική στάση απέναντι στο βιβλίο και γίνεται σταδιακά ένας ανεξάρτητος και επαρκής αναγνώστης, που χαίρεται την ανάγνωση. Επιπλέον, εξοικειώνεται µε στοιχεία δοµής και περιεχοµένου των λογοτεχνικών κειµένων, εξηγεί το νόηµα κειµένων µε απαιτητική σύνταξη, λεξιλόγιο και νοηµατική δοµή και εξοικειώνεται διαισθητικά µε απλά κείµενα νεωτερικής λογοτεχνίας.

Ως προς τη γραφή, γράφει καθαρά, καλαίσθητα ορθογραφηµένα και µε την απαιτούµενη ταχύτητα σχολικά και εξωσχολικά κείµενα. Αντιγράφει σε καθορισµένο χρόνο και χωρίς σφάλµατα ένα σύντοµο κείµενο, συσχετίζει πρακτικά και εφαρµόζει γραµµατικούς κανόνες στη γραφή των λέξεων. Γράφει µικρά κείµενα µε βάση τον κόσµο της εµπειρίας του µε τρόπο που να ενδιαφέρουν τον αναγνώστη. Επίσης, χρησιµοποιεί σαφείς, σύνθετες περιόδους, µε υποτακτική σύνδεση και νοηµατική συνοχή, κειµενικούς δείκτες για τη σύνδεση φράσεων, παραγράφων και νοηµατικών ενοτήτων, δηλαδή συνδετικές λέξεις και φράσεις όπως: γι’ αυτό, έτσι, ενώ, ύστερα από όλα αυτά κτλ.

Σχετικά με τη γραμματική, ο μαθητής επαναλαμβάνει τους χρόνους του ρήματος και τις εγκλίσεις, εξοικειώνεται με τη κλίση θηλυκών ουσιαστικών σε -ος και -η (πληθ. σε -εις), επιθέτων σε -ης, -ης, -ες, σε -ων, -ουσα, -ον και σε -ύς, -εία, -ύ. Επαναλαμβάνει τις ελλειπτικές, απλές, επαυξημένες, υποθετικές, αιτιολογικές, χρονικές, τελικές και αποτελεσματικές προτάσεις, τους χρονικούς και τοπικούς προσδιορισμούς και τα παραθετικά. Αναγνωρίζει τις εναντιωματικές προτάσεις και εξοικειώνεται με τις λειτουργίες της γενικής πτώσης. Τέλος, ως προς το συντακτικό, επαναλαμβανει την ενεργητική και παθητική σύνταξη, την απρόσωπη σύνταξη, τα μεταβατικά και αμετάβατα ρήματα, τον ευθύ και πλάγιο λόγο, την παρατακτική και υποτακτική σύνδεση, τις ονοματικές και ρηματικές φράσεις. Τέλος, εμπλουτίζει το λεξιλόγιό του, συνειδητοποιεί και ως ένα βαθµό αφοµοιώνει τους παραγωγικούς µηχανισµούς της γλώσσας και ανακαλύπτει σηµασίες λέξεων που δεν γνωρίζει. Συνειδητοποιεί ότι στη Νέα Ελληνική τα σύνθετα, τα πολυλεκτικά σύνθετα και οι περιφράσεις χρησιµοποιούνται ευρύτατα.

Συνεχίζουμε στα Μαθηματικά...

Ο μαθητής μαθαίνει να απαγγέλλει, να διαβάζει, να γράφει και να διατάσσει φυσικούς, κλασµατικούς και δεκαδικούς αριθµούς καθώς και να εκτελει όλες τις πράξεις τους. Μαθαίνει ποιοι αριθµοί διαιρούνται µε 2, 3, 4, 5, 9, 10 και 25 και εξοικειώνεται με την ανάλυση φυσικών αριθµών σε γινόµενο πρώτων παραγόντων και δυνάµεις αριθµών. Σταθεροποιεί τις γνώσεις του σχετικά µε τις συµβατικές µονάδες µήκους, µάζας, χρόνου, επιφάνειας και χωρητικότητας, εξοικειώνεται µε τις χρήσης των µετρήσεων στην καθηµερινή ζωή και διατυπώνει έναν κανόνα για κάποιο απλό αριθµητικό ή το γεωµετρικό µοτίβο. Εξασκείται στον σχεδιασµό ευθύγραµµων σχηµάτων και κύκλων µε κανόνα (χάρακα) και διαβήτη, υπολογίζει το µήκος κύκλου και εµβαδόν κυκλικού δίσκου, τα εµβαδά και τους όγκους βασικών στερεών σχηµάτων. Αναπαράγει, κατασκευάζει και συγκρίνει γωνίες, σχεδιάζει το συµµετρικό ενός σχήµατος ως προς άξονα και διενεργεί µεταφορές, µεγεθύνσεις και σµικρύνσεις.

Εξασκείται στη συλλογή και καταγραφή των δεδοµένων ενός προβλήµατος, στην κατασκευή πινάκων δεδοµένων και γραφικών παραστάσεων (ραβδογράµµατα, ιστογράµµατα), στη µετατροπή προφορικών ή γραπτών περιγραφών δεδοµένων σε γραφικές παραστάσεις και αντιστρόφως και στη διατύπωση προβλέψεων για την εξέλιξη ενός φαινοµένου. Εξοικειώνεται µε την έννοια του διατεταγµένου ζεύγους και μαθαίνει να υπολογίζει το µέσο όρο. Μαθαίνει την απλή µέθοδο των τριών, κατανοεί και εφαρµόζει τις έννοιες του λόγου, της αναλογίας και του ποσοστού. Τέλος, λύνει απλές εξισώσεις µε τη βοήθεια του ορισµού των πράξεων.

Ακολουθεί η Φυσική...

Ο μαθητής σχηματίζει µια πρώτη αντίληψη για τις θεµελιώδεις µορφές ενέργειας, αντιλαμβάνεται ότι η ενέργεια µετασχηµατίζεται από µια µορφή σε άλλη και ότι αποθηκεύεται. Γνωρίζει τις κυριότερες σύγχρονες ενεργειακές πηγές και αντιλαμβάνεται ότι η λογική χρήση τους περιορίζει το ενεργειακό πρόβληµα. Επίσης, εκτιμά τη σηµασία που έχουν οι ήπιες µορφές ενέργειας για το περιβάλλον. Αντιλαµβάνεται τη σχέση ηλεκτρισµού και µαγνητισµού ως µια διαδικασία µετασχηµατισµού της ενέργειας και εκτιµά τη σηµασία του ηλεκτροµαγνητισµού στην ανάπτυξη του τεχνολογικού πολιτισµού. Τέλος, αναγνωρίζει τους τρόπους διάδοσης της θερµότητας, τους συνδέει µε τις καταστάσεις της ύλης και εκτιμά τη σηµασία των τρόπων διάδοσης της θερµότητας σε φαινόµενα της καθηµερινής ζωής.

Και εδώ ολοκληρώνεται μία σειρά άρθρων για το τι θα μάθει

ο μαθητής σε κάθε τάξη του Δημοτικού σχολείου.

Θα τα ξαναπούμε!